Diferencia entre revisiones de «Tunta»

Contenido eliminado Contenido añadido
Yapxatatawa
Sin resumen de edición
Línea 2:
'''Tunta,''' ukax ma kasta manq’aw aymara qhichwa jila kullakanakatakixa. Lurasinwa janira aka Bolivia marka utt’atakanxa ukhat pacha, jichhurunakax tunta manq’ax utjaskiwa ukampirus lurasitaskiwa. Tuntax imasiñatak luratawa niyas [[Ch'uñu|Ch’uñu]] kipka, ukhamipanxa tuntax ch’uqitwa lurasi janiw kuna ch’amakisa.
 
=== Kunawsas uñstanitanauñstanitäna ===
Tuntax uñstanitanaw nayra jaqinak utxkan ukhanakatpacha jupanakax, jupanakax manq’a wali jayanak imasiñatakiw lurapxiritana. Ukhamarus mach’a [[pacha]]<nowiki/>nak utxkanxa ukhanak manq’asiñatakinwa, jichhanakax uka kikiparakiw imasitaski ukhamarus anqax marakanakaruw aljasitaxaraki<ref>Quispe, Marcelino (2016). Relatos de experiencia. Tuquia Marka</ref>.
 
Línea 8:
Ch’uqi tuntaru kutikiptayañax wali jasakiwa janiw kuna ch’amakisa.
 
==== NayririNayrïri. ====
Nayraqatpachxa [[Ch'uqi|ch’uqi]] llamaysutatxa, ch’ukix jach’akama, tantiykama, jisk’akama ukhamaw ajlliña ukhamipanxa niyas jach’anakakix ukaw tunatatakixa ukamapirus yaqhip markanakanx tunta ch’uqix utxarakiwa.
 
==== PayiriPayïri. ====
Ukxaruxa jach’pach chuqinak ajllitax juyphiruw waratataña ukansti pa aruma jan ukax ma arumakisa juyphitjamaw waratatatañapa, ukatx sapa alwaw janir intix mistsunki ukhaw jan chullurañapatak apthapiña.
 
==== KimisiriKimisïri. ====
Kunawsatix suma juypin luxuntt’ayataxi ukhaw qutpach jalir umaru jichhu yayuntatar warantañaxi ukax suma llawthapt’atañapawa pusi, phisqa simananakaw ukanakañapa.
 
==== PusiriPusïri. ====
Ukha urunak phuqatatsti juyphitakirakiw apsxaña wali sum waratatt’asina khiparmanth alwasti janir intix sunx waysunkix ukharakikiw apthapxaña, janiratix sum luxutakchix wasitatwa waratataña niyas suma luxutañapawa.
 
==== PhisqiriPhisqïri. ====
Khipxarusti ma p’iya allsutaruw waka lip’ichjaruw taksuña jan ukax jichha pachanakax chikat turil jaltatayataruw taksxapxaraki, wali suma q’alakiñapawa ukat taksutatxa kanastar warsusinx umaruw wayuntañ jarst’añataki ukat wañicht’xañataki. Tuntax ukhamakiw lurt’añataña.
 
=== Phayasxañataki imasxañataki ===
[[Archivo:Tunta.jpg|miniaturadeimagen|Tunta]]
Phayasiñatakix tuntax ma qawqha q’atanakan chullt’akiwa janiw ch’uñjam chulluchañakiti jan ukasti makiwmäkiw chullt’i ukant phukhur jarintasinx phayasitakixiwa. Wali jayanak imañatakix tuturat sixi lurataruw imasiña jan ukax kartun turilarusa sapa aylluw kunjam imasiñs yati. Tuntampix walxa kast manq’anakwa wakt’ayasma.