Parina
Parina jan ukax pariwana, parinax mä jamach'iwa[1], jilpachax suni thaya uraqin utjasiriwa, juk'amppachas kawkjanti umax utjki ukawjanakan utji.
Jañchipa trukaña
Parinax taqins munat jamach'iwa, samipas jiwakipuniwa qhana wilamp janq'umpi, ukat kayupax yaqha jamach'inakatsipans jach'pach kayunakaniwa, surupas jach'a q'iwt'atjam ukjamawa. Aka jamach'ix jallupachanakiw jilpachax uñjaña, awtipachax janikiw añch uñjañax utjkiti.
Manq'añapa trukaña
Parinax uman utjir laq'unak manq'i. K'uytu K'uytux wali suma manq'apapuniw parinanxa. Manq' katuñatakix kunkapx ch'iqar kupiruw wayti.
Tapapa trukaña
Parinax tapapx ñiq'it luri, chutstatawa. Yaqhippachanakax yaqhakast parinanakan jaytat tapanakaparurakiw tapachi.
K'awnapa trukaña
Qachu parinax mä k'awnak k'awni.
Pacha sarayiri trukaña
Parinax pacha sarayirirakiwa, jallu puriñapatakix waljanipuniw tam tam Titiqaqa qutatuqit misttanipxi, ukasti jallu puriñapatakiw ukjam uñstanipxi.
Kunawsatix juyphipachan um takirpayix ukhax suma ch'uñuchäwiw utjan sañ muni. Janitix utjkix ukhax janit ch'uñux sumt'kanit sañrak muni.
Qillqatanaka trukaña
- ↑ Flores, C. M. (2008).Variación dialectal del léxico de las aves de Qurpa, Qurumata Alta y Pujräwi. La Paz: Instituto de Estudios Bolivianos.